Ονόματα όπως αυτό του Χίτλερ συχνά μας έρχονται στο μυαλό όταν θέλουμε να αναφερθούμε σε υπεύθυνους για το θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων στον πλανήτη. Υπάρχει όμως ένας άνθρωπος, τον οποίο ελάχιστοι γνωρίζουν και λέγεται πως είναι υπεύθυνος για το θάνατο περίπου 15 εκατομμυρίων Αφρικανών. Το όνομα αυτού Λεοπόλδος Β’, βασιλιάς του Βελγίου.
Ο Λεοπόλδος προκάλεσε ένα “ολοκαύτωμα” σε μια ολόκληρη χώρα σκοτώνοντας την πλειοψηφία του κονγκολέζικου λαού. Οπότε, είναι περίεργο που οι περισσότεροι δε γνωρίζουν την ιστορία του. Κυβέρνησε μεταξύ του 1865 και του 1909. Όταν ανήλθε στην εξουσία ήταν απολύτως ευγενής και καθωσπρέπει μέλος της βασιλικής οικογένειας. Όλα, όμως, άλλαξαν όταν κέρδισε την ιδιοκτησία του Κονγκό το 1885.
Πώς έγινε αυτό; Στα τέλη του 19ου αιώνα, η Αφρική ήταν χωρισμένη και ανήκε σε ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη όπως η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία και η Πορτογαλία από την εποχή των αποικιοκρατιών.
Οι αποικίες αποκτήθηκαν από τα ευρωπαϊκά κράτη που υποτίθεται ότι παρουσιάστηκαν στους Αφρικανούς σαν απελευθερωτές που θα διαχειρίζονταν καλύτερα τη γη και την οικονομία τους. Σαν αποτέλεσμα, αυτό θα παρείχε μια καλύτερη ζωή για τους κατοίκους όλης της ηπείρου. Αλλά σε καμία περίπτωση και σε κανένα σημείο της ιστορίας δεν ίσχυε αυτό.
Η Βρετανική αυτοκρατορία ήταν ο πρωτεργάτης της αφρικανικής αποικιοκρατίας και διεκδίκησε από την αρχή περιοχές του Βορρά, τη Νότια Αφρική και το μεγαλύτερο μέρος τηςΔυτικής Αφρικής.
Οι Γάλλοι κατείχαν την Αλγερία και τη Μαδαγασκάρη. Οι Ιταλοί τη Σομαλία και τη Λιβύη, οι Πορτογάλοι την Αγκόλα και τη Μοζαμβίκη, και την υπόλοιπη ήπειρο οι Γερμανοί. Η μόνη χώρα που βρισκόταν ακριβώς στο κέντρο και δεν είχε καταληφθεί ποτέ, ήταν οι ζούγκλες του Κονγκό.
Ο Λεοπόλδος γνώριζε πως η περιοχή ήταν πλούσια σε φυσικούς πόρους, όπως καουτσούκ, χρυσό και ελεφαντόδοντο. Αν κοιτάξουμε στο χάρτη το Βέλγιο και το Κονγκό, θα καταλάβουμε πως το Κονγκό είναι πάνω από 70 φορές μεγαλύτερο κράτος από το Βέλγιο και αποτελεί το σπίτι εκατομμυρίων Αφρικανών.
Οπότε, δε θα μπορούσε απλά να εισβάλει στη χώρα με τον ολιγάριθμο στρατό του. Αν λάβουμε υπόψη και τις ζούγκλες από τις οποίες περιτριγυρίζεται, κάτι τέτοιο θα ήταν – εκτός των άλλων – οικονομικά ασύμφορο.
Εφόσον το Κονγκό δεν κατεχόταν από κάποιο άλλο ευρωπαϊκό κράτος, ο Λεοπόλδος απλά ζήτησε την άδεια από τους αρχηγούς των άλλων κρατών να σχηματίσει τη Διεθνή Αφρικανική Ένωση, μια φιλανθρωπική, θεωρητικά, οργάνωση για να βοηθήσει οικονομικά τους Αφρικανούς και να τους προσηλυτίσει στο Χριστιανισμό.
Αλλά αυτό ήταν, φυσικά, ένα πρόσχημα για να μπορέσει να πείσει την κυβέρνηση του Βελγίου να τον ενισχύσει οικονομικά για το σκοπό του που δεν ήταν άλλος από την ολοκληρωτική εκμετάλλευση του Κονγκό από το Βέλγο βασιλιά.
Όταν συγκέντρωσε τα χρήματα λοιπόν, αυτό που έκανε ο Λεοπόλδος απείχε κατά πολύ από οικονομική βοήθεια. Υποχρέωσε τους Κονγκολέζους σε καταναγκαστική εργασία, κάτω από απάνθρωπες συνθήκες πείνας και κούρασης.
Οι δύστυχοι υποχρεώθηκαν να ψάχνουν στα ποτάμια και στο έδαφος για χρυσό, να σκοτώνουν ελέφαντες για να τους πάρουν το πολύτιμο ελεφαντόδοντο και να κόβουν εκατοντάδες χιλιόμετρα δάσους για ναεγκαταστήσουν φυτείες καουτσούκ σε όλη τη χώρα.
Ο Λεοπόλδος εισήγαγε στην Ευρώπη τον ορυκτό πλούτο, το καουτσούκ και τελεφαντόδοντο μέσω της δουλικής εργασίας και ο ίδιος πλούτισε. Σαν να μην έφτανε αυτό, πουλούσε τους Κονγκολέζους σαν σκλάβους.
Πώς κατάφερε αυτήν τη μεγάλη οργάνωση σε ολόκληρο το Κονγκό; Ο Λεοπόλδος ήταν ένας έξυπνος άνθρωπος και βασίστηκε στον πλούτο και τη δύναμη που κατείχε ανάμεσα στους Βέλγους. Αρχικά, έστρεψε τον Κονγκολέζικο λαό εναντίον των συμπολιτών τους. Το 1877 σχημάτισε ένα στρατό μισθοφόρων που ονόμασε “Force Publique” (Δημόσια Δύναμη), η οποία απαρτιζόταν από Κονγκολέζους στρατιώτες και ευρωπαίους αξιωματικούς που θα υπερασπίζονταν με παχυλούς μισθούς τα συμφέροντα του Βέλγου βασιλιά στο Κονγκό. Και σα να μην έφτανε αυτό, οι πιο ισχυροί μέσα από αυτή τη στρατιωτική δύναμη, ´έγιναν κυβέρνηση της χώρας.
Η κυβέρνηση αυτή είχε χουντικό χαρακτήρα και ήλεγχε οτιδήποτε αφορούσε την εργασία των ανθρώπων. Αν αυτοί δεν έπιαναν το μηνιαίο στόχο τους, τους τιμωρούσαν. Ο πιο συχνός τρόπος τιμωρίας ήταν ο ακρωτηριασμός. Αν οι ίδιοι ξέφευγαν, τότε ο στρατός ακρωτηρίαζε τους συγγενείς τους. Κάπως έτσι άρχιζαν σιγά σιγά να κυκλοφορούν μαρτυρίες για ξεκληρισμένα χωριά και χιλιάδες ανθρώπους με κομμένα άκρα.
Η κυβέρνηση πληρωνόταν με προμήθεια, οπότε ο Λεοπόλδος έδινε άμεσο κίνητρο στο στρατό να επιβάλλει την τάξη. Το αποτέλεσμα ήταν ότι εκατομμύρια άνθρωποι και παιδιά πέθαιναν δουλεύοντας. Εκτός των άλλων, ο Λεοπόλδος μάζευε τους φίλους του και πήγαιναν για ανεξέλεγκτο σαφάρι στη ζούγκλα της χώρας σκοτώνοντας συνήθως λιοντάρια και ελέφαντες.
Κανείς δεν γνωρίζει με ακρίβεια τον πληθυσμό του Κονγκό πριν την αποικιοκρατία αλλά εκτιμάται περίπου στα 20 εκατομμύρια. Μετά τη βασιλεία του Λεοπόλδου ο πληθυσμός είχε μειωθεί σε κάτω από 10 εκατομμύρια.
Πώς τελείωσε η τυραννία του; Καθαρά για λόγους ανταγωνισμού. Οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Ολλανδία απέκτησαν κρατικές εκτάσεις με καουτσούκ και ανταγωνίστηκαν στην αγορά τον Λεοπόλδο. Τα τρία αυτά κράτη υποχρέωσαν τον Λεοπόλδο να δώσει το Κονγκό στη Βελγική Κυβέρνηση, η οποία επίσης βασάνισε για πολλά ακόμη χρόνια το λαό, μέχρι την ανεξαρτησία της χώρας το 1971.
Μέχρι και σήμερα, το Κονγκό αντιμετωπίζει προβλήματα οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας.Μια πανέμορφη και πλούσια σε ορυκτά μέταλλα χώρα, που μέχρι σήμερα ταλανίζεται από συγκρούσεις στο εσωτερικό και καθεστώτα τα οποία δε δείχνουν διάθεση για δημοκρατικές εκλογικές διαδικασίες.
