Υπάρχουν στιγμές που νιώθουμε ότι μπορούμε να χειριστούμε οτιδήποτε μας επιφυλάσσει η ζωή. Και μετά υπάρχουν μέρες που ακόμα και η παραμικρή αναποδιά μοιάζει συντριπτική. Τι κάνει τη διαφορά;
Δεν είναι στην πραγματικότητα οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε. Πολλοί από εμάς γνωρίζουμε πώς είναι να αναστατώνεται κανείς από κάτι που κανονικά δεν θα μας ενοχλούσε. Συχνά μπορούμε στη συνέχεια να γυρίσουμε και να παραμερίσουμε τις μεγάλες αναποδιές ως μέρος της ζωής.
Η διαφορά δεν είναι αυτό που συμβαίνει: είναι η ψυχική μας δύναμη. Η ψυχική μας δύναμη μας βοηθά να αντισταθούμε στο να εκτροχιαστούμε από αρνητικές σκέψεις. Μας βοηθάει να επιστρέφουμε από τα σκαμπανεβάσματα της ζωής μέρα με τη μέρα. Και – όπως ακριβώς και η σωματική δύναμη – είναι ένα είδος ψυχικού μύ που μπορούμε να αναπτύξουμε για να βελτιώσουμε τη συνολική μας ευημερία.
Τι είναι η ψυχική δύναμη;
Αντί να έχουμε μια στατική ιδέα για το τι σημαίνει να είσαι ψυχικά υγιής, η ψυχική δύναμη εξετάζει αυτά τα ερωτήματα: Πώς αντιδράτε σε αρνητικά συναισθήματα ή αναποδιές; Αρχίζετε να σκέφτεστε λύσεις, γκρινιάζετε για την κακή σας τύχη ή δεν τα αφήνετε να σας επηρεάζουν;
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη μεταφορά της σωματικής υγείας για να κατανοήσουμε την ψυχική δύναμη. Ακριβώς όπως η σωματική δύναμη αποτελεί συστατικό στοιχείο της σωματικής κατάστασης, έτσι και η ψυχική δύναμη αποτελεί μέρος της ψυχικής κατάστασης.
Η ψυχική φυσική κατάσταση είναι το πλήρες σύνολο των πρακτικών που σας επιτρέπουν να διατηρείτε και να βελτιώνετε την ψυχική σας κατάσταση. Η ψυχική αντοχή σας βοηθά να παραμείνετε συγκεντρωμένοι σε κρίσιμες στιγμές. Παρόλο που η ψυχική ανθεκτικότητα σας βοηθά να αποδώσετε υπό πίεση, συχνά δεν είναι βιώσιμη. Ακόμη και στους Ολυμπιακούς αθλητές, αυτού του είδους η ακραία πίεση μπορεί να βλάψει την ψυχική υγεία.
Από την άλλη πλευρά, η ψυχική δύναμη εξισορροπεί τα άκρα. Είναι η ικανότητά μας να λειτουργούμε αποτελεσματικά και βιώσιμα απέναντι στις προκλήσεις και το στρες – χωρίς να θυσιάζουμε την υγεία, την αίσθηση του εαυτού μας και την ψυχική μας ευεξία. Είναι στενά συνδεδεμένη με την ανθεκτικότητα. Και στην πραγματικότητα, οι νικητές αργυρών Ολυμπιακών μεταλλίων τείνουν να είναι πιο ανθεκτικοί από τους νικητές χρυσών μεταλλίων.
Συνοψίζοντας η ψυχική δύναμη και η ψυχική ανθεκτικότητα είναι όλα συστατικά της ψυχικής κατάστασης. Η ψυχική ανθεκτικότητα σας βοηθά να αποκλείσετε τους περισπασμούς και την αρνητική αυτο-ομιλία.. Η ψυχική δύναμη μας βοηθά να επιμένουμε και η ψυχική φυσική κατάσταση χτίζει όλες αυτές τις πρακτικές.
Ποιο είναι ένα παράδειγμα ψυχικής δύναμης στην πράξη;
Είστε ενθουσιασμένοι για μια παρουσίαση που θα κάνετε σύντομα στους ηγέτες. Κάνετε πρόβα τις διαφάνειές σας και ο φίλος σας επισημαίνει ένα ελάττωμα στη στρατηγική σας. Απογοητεύεστε εντελώς, ενώ έχετε αφιερώσει εβδομάδες σκληρής δουλειάς για να προετοιμαστείτε γι’ αυτό. Έχετε χρόνο να ξανασκεφτείτε ολόκληρη την παρουσίασή σας;
Δεν χάθηκαν όλα – στην πραγματικότητα, το να ακούσετε τις πιθανές παγίδες μπορεί να σας βοηθήσει να προετοιμάσετε μια πιο ολοκληρωμένη παρουσίαση. Έχει διαπιστωθεί ότι η μία άσκηση που έκανε μεγαλύτερη διαφορά από οποιαδήποτε άλλη για την ανάπτυξη ηγετών με μελλοντική σκέψη ήταν το να φαντάζονται το χειρότερο δυνατό σενάριο. Αλλά το να μπεις σε αυτή τη νοοτροπία που εστιάζει στη λύση – αντί να πανικοβάλλεσαι – απαιτεί ψυχική δύναμη.
Αντί να πετάξετε ολόκληρη την παρουσίαση ή να προσποιηθείτε τους άρρωστους, αποφασίζετε να προσθέσετε άλλη μια διαφάνεια με τις παρατηρήσεις του φίλου σας. Τη χρησιμοποιείτε ως σημείο εκκίνησης για να ανοίξετε τη συζήτηση για ερωτήσεις και ανατροφοδότηση. Οι ηγέτες εντυπωσιάζονται όχι μόνο από τη σκληρή δουλειά σας, αλλά και από την αυθεντικότητα και την προνοητικότητά σας. Η ψυχική σας δύναμη σας επέτρεψε να ξεπεράσετε τις ανασφάλειές σας και να βρείτε το θετικό αποτέλεσμα.
Η σημασία της ψυχικής δύναμης
Από πολλές απόψεις, η ψυχική δύναμη – και η μελλοντική σκέψη – είναι η άλλη πλευρά του άγχους σε δράση.
Αν σκεφτείτε τι είναι το άγχος και γιατί υπάρχει, αυτά τα δυσάρεστα συναισθήματα εξυπηρετούν έναν σκοπό. Το άγχος έχει σχεδιαστεί για να μας προειδοποιεί για πιθανές απειλές, ώστε να μπορούμε να βρούμε τρόπους να τις ξεπεράσουμε. Αλλά γίνεται δυσπροσαρμοστικό (μη χρήσιμο) όταν τα συναισθήματα του φόβου μας παραλύουν.
Η ψυχική δύναμη μας βοηθά να αντισταθούμε στην παράλυση και να αντισταθούμε στις δυνάμεις του φόβου και του άγχους. Όταν αναπτύσσουμε ψυχική δύναμη, είμαστε πιο ικανοί να αναπλαισιώσουμε το άγχος και να ακούσουμε τι προσπαθεί να μας πει. Ποια αποτελέσματα πρέπει να σκεφτούμε; Ποιο είναι το χειρότερο σενάριο; Και πώς μπορούμε να προετοιμαστούμε γι’ αυτό για να μεγιστοποιήσουμε τις πιθανότητες επιτυχίας μας;
Η ψυχική δύναμη μας επηρεάζει και με άλλους σημαντικούς τρόπους. Ακολουθούν 5 οφέλη από την ανάπτυξη της ψυχικής δύναμης:
- Λιγότερο άγχος
Όταν είστε ψυχικά δυνατοί, αγχώνεστε λιγότερο από τα πράγματα που συμβαίνουν στη ζωή – μικρά ή μεγάλα. Βλέπετε τις αντιξοότητες ως μια ευκαιρία να αναπτυχθείτε. Ακόμα και όταν συμβαίνουν μεγάλα πράγματα, είστε σε θέση να τα αναπλαισιώσετε και να εμπιστευτείτε ότι θα τα ξεπεράσετε. Εξάλλου, έχετε περάσει δυσκολίες και στο παρελθόν.
Η διαχείριση του άγχους σας είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να βελτιώσετε τη συνολική σας ευημερία. Τα χαμηλότερα επίπεδα άγχους συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους και διαφόρων σωματικών παθήσεων.
- Κίνητρα
Η κακή ψυχική κατάσταση αποδυναμώνει την ενέργεια και τα κίνητρά μας. Νιώθουμε ότι ό,τι κι αν προσπαθούμε να κάνουμε, συμβαίνουν άσχημα πράγματα και τίποτα δεν πετυχαίνει.
Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που είναι ψυχικά δυνατοί έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα εσωτερικού ελέγχου. Αυτό σημαίνει ότι πιστεύουν ότι έχουν τον έλεγχο των περιστάσεων. Αυτή η αίσθηση ελέγχου τους παρακινεί να συνεχίσουν να προσπαθούν, να αναπτύσσονται και να αναζητούν λύσεις. Οι ανθεκτικοί άνθρωποι δεν τα παρατάνε εύκολα.
Η ψυχική δύναμη φέρνει επίσης την πειθαρχία και τα εσωτερικά κίνητρα που απαιτούνται για να αποφευχθεί η αναβλητικότητα. Οι άνθρωποι που είναι ψυχικά ανθεκτικοί να ξεκινούν και να ολοκληρώνουν τις εργασίες τους.
- Διακριτικότητα
Μέρος της επιτυχίας στη ζωή είναι να ξέρεις τι να ακούς – και τι να μην ακούς. Είναι εύκολο να αποπροσανατολιστείτε τόσο από την εσωτερική όσο και από την εξωτερική κριτική. Όταν αναπτύσσετε ψυχική ανθεκτικότητα, γίνεται πολύ πιο εύκολο να παραμείνετε συγκεντρωμένοι, ακόμη και όταν οι άνθρωποι διαφωνούν μαζί σας ή όταν αισθάνεστε φοβισμένοι.
Η διακριτικότητα είναι επίσης το κλειδί για την ανάπτυξη της αυτογνωσίας και, με τη σειρά της, των δεξιοτήτων συναισθηματικής ρύθμισης. Καθώς μαθαίνετε να κάθεστε με τα αρνητικά σας συναισθήματα, θα αναπτύξετε μεγαλύτερη ανοχή σε αυτά. Με την πάροδο του χρόνου, θα μάθετε ποια συναισθήματα αξίζει να ασχοληθείτε με αυτά και ποια να τα αφήσετε απλά να φύγουν.
- Θάρρος
Όταν νιώθουμε ψυχικά δυνατοί, φοβόμαστε λιγότερο την αποτυχία. Ακόμα και αν ανησυχούμε για το πιθανό αποτέλεσμα, μας είναι πιο εύκολο να μεταβούμε σε κατάσταση επίλυσης προβλημάτων. Η αυτοπεποίθησή μας είναι υψηλότερη, οπότε αισθανόμαστε πιο σίγουροι για την ικανότητά μας να βρίσκουμε λύσεις. Το πιο σημαντικό, νιώθουμε σίγουροι ότι μπορούμε να επιβιώσουμε από το χειρότερο σενάριο (αν αυτό συμβεί).
- Προσαρμοστικότητα
Η ανάπτυξη της ικανότητάς μας να αναζητούμε λύσεις μας κάνει πιο ευέλικτους και προσαρμοστικούς. Ξοδεύουμε λιγότερο χρόνο για να ασχολούμαστε με το τι δεν πάει καλά και περισσότερο χρόνο για να επικεντρωνόμαστε στο πώς μπορούμε να επιτύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Είμαστε επίσης ανοιχτοί στην ιδέα ότι μπορεί να υπάρχουν περισσότερα από ένα μονοπάτια, λύσεις ή αποτελέσματα που υποδηλώνουν επιτυχία. Δεν προσκολλούμαστε στο να πάνε όλα ακριβώς όπως τα θέλουμε, γιατί δεν φοβόμαστε την αλλαγή.
Τρόποι για να αναπτύξετε ψυχική δύναμη και να χτίσετε ανθεκτικότητα
Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ της σωματικής άσκησης και της ψυχικής κατάστασης – η σημαντικότερη από τις οποίες είναι η σημασία των καθημερινών σας συνηθειών. Αυτές οι καθημερινές συνήθειες θα αποδώσουν σε καίριες στιγμές, όταν θα χρειαστεί και η ψυχική σας αντοχή.
Η ανάπτυξη της ψυχικής δύναμης σημαίνει την καλλιέργεια πρακτικών σε καθέναν από αυτούς τους 7 τομείς:
- Συνεργαστείτε με έναν επαγγελματία
Η συνεργασία με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας μπορεί να είναι πραγματικά χρήσιμη για την ανάπτυξη της ψυχικής δύναμης. Εξάλλου, η μάχη που δίνετε τις περισσότερες φορές συμβαίνει στο κεφάλι σας. Οι θεραπευτές είναι εξαιρετικά ειδικευμένοι στο να σας διδάσκουν να αμφισβητείτε τα αρνητικά μοτίβα σκέψης, ώστε να μην καθοδηγούν ασυνείδητα τη συμπεριφορά σας.
Οι ψυχοθεραπευτές συχνά το κάνουν αυτό χρησιμοποιώντας CBT, ή γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία. Αυτή η τεχνική είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για ψυχικές διαταραχές όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Ακόμη, μπορούν να σας βοηθήσουν να γίνετε περισσότερο υπεύθυνοι καθώς εργάζεστε για την επίτευξη των στόχων σας. Μπορούν να σας βοηθήσουν να επαναπροσδιορίσετε τις αναποδιές, να σας αποτρέψουν από το να διολισθήσετε σε κακές συνήθειες και να αυξήσουν τα κίνητρα σας.
- Κρατήστε ημερολόγιο
Αν θέλετε να ελέγχετε την ψυχική σας υγεία σε τακτική βάση, η τήρηση ημερολογίου είναι μια πολύ καλή ιδέα. Μπορεί να σας βοηθήσει να παρακολουθείτε την προσωπική σας ανάπτυξη με την πάροδο του χρόνου, κάτι που είναι εξαιρετικό για την οικοδόμηση της αυτοεκτίμησής σας.
Δεν υπάρχουν κανόνες για το τι γράφετε στο ημερολόγιό σας. Δοκιμάστε να γράφετε ελεύθερα για αρκετά λεπτά, να θέτετε στόχους ή να σημειώνετε τυχόν στρεσογόνους παράγοντες που σας φαίνονται ιδιαίτερα συντριπτικοί. Μερικές φορές, η πράξη της καταγραφής των πραγμάτων βοηθά τον εγκέφαλό μας να αρχίσει να επεξεργάζεται τις προκλήσεις μας. Είναι ένα μικρό βήμα μακριά από το να είμαστε συγκλονισμένοι και προς το να αισθανόμαστε ότι έχουμε τον έλεγχο.
- Εξασκηθείτε στην αυτοσυμπόνια
. Η ανάπτυξη της αυτοσυμπόνιας στην πραγματικότητα μας βοηθά να χτίσουμε την ανθεκτικότητα. Το να εστιάζουμε σε αυτά που κάνουμε καλά – αντί για όλες τις αποτυχίες μας – μας κρατάει σε μια νοοτροπία ανάπτυξης, ενώ αποφεύγουμε το καθοδικό σπιράλ. Μας βοηθά να πούμε: “Αυτό δεν πήγε τόσο καλά, αλλά να τι έμαθα – και πώς μπορώ να τα πάω καλύτερα την επόμενη φορά”.
- Βγείτε από τη ζώνη άνεσής σας
Θέλετε να μάθετε αν έχετε αναπτύξει τις βασικές δεξιότητες της ψυχικής ανθεκτικότητας; Ρίξτε τον εαυτό σας στα βαθιά! Όπως πολλές δεξιότητες, έτσι και η ψυχική αντοχή δεν μπορεί να κατακτηθεί χωρίς εξάσκηση. Κάποια στιγμή, ίσως χρειαστεί να κάνετε κάτι νέο, άγνωστο ή τρομακτικό – και αυτό είναι καλό.
Ξεκινήστε από μικρά ή μεγάλα πράγματα – δεν έχει σημασία. Εγγραφείτε σε ένα μάθημα, πιείτε καφέ με κάποιον που σας φοβίζει ή κάντε αίτηση για τη δουλειά των ονείρων σας στο LinkedIn. Ό,τι κι αν είναι αυτό, δώστε προσοχή στο πώς αντιδράτε όταν σας έρχονται τα τρομακτικά συναισθήματα. Γράψτε τα στο ημερολόγιό σας και στη συνέχεια απαντήστε τους όπως θα κάνατε σε έναν καλό φίλο. Θα μάθετε ότι είστε ικανοί να κάνετε δύσκολα πράγματα – και ίσως ακόμη και να τα απολαύσετε.
- Ανάπτυξη καθημερινής ρουτίνας
Αν χτίζατε σωματική δύναμη, θα κάνατε επαναλήψεις στο γυμναστήριο. Για να χτίσετε ψυχική δύναμη, πρέπει να δημιουργήσετε καθημερινές ρουτίνες που ενισχύουν τις νέες δεξιότητες που εξασκείτε.
Η τήρηση ημερολογίου, η εξάσκηση της ενσυνειδητότητας και η σύνδεση με έναν προπονητή μπορούν να αποτελέσουν μέρος αυτής της ρουτίνας. Θέλετε να δώσετε προτεραιότητα σε οτιδήποτε σας ενθαρρύνει να σταματήσετε, να προβληματιστείτε και να αναρωτηθείτε. Επιλέξτε σκέψεις και συμπεριφορές που σας κάνουν να νιώθετε αυτοπεποίθηση.
Βεβαιωθείτε ότι η καθημερινή σας ρουτίνα περιλαμβάνει επίσης πρακτικές αυτοφροντίδας. Συχνά, όταν οι άνθρωποι βρίσκονται στο “άρμα της προσωπικής ανάπτυξης”, αισθάνονται ότι κάθε τομέας της ζωής τους πρέπει να “βελτιστοποιηθεί”. Ξεκινήστε από τα μικρά και ανεβείτε προς τα πάνω. Δώστε προτεραιότητα στη βασική ευεξία, όπως το να ξεκουράζεστε αρκετά, να προσέχετε τα σημάδια σωματικής και πνευματικής κόπωσης και να προσέχετε τι τρώτε.
- Διατηρήστε τις συνδέσεις σας ισχυρές
Ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες πρόβλεψης της ικανοποίησης από τη ζωή είναι οι σχέσεις μας με τους άλλους. Μην προσπαθείτε να τα κάνετε όλα μόνοι σας. Πρέπει να έχουμε κοντά μας αγαπημένα πρόσωπα – για να γιορτάζουμε τις νίκες μας, να μας ωθούμε προς τα εμπρός και να μας παρηγορούμε στις δύσκολες στιγμές.
Το σύστημα υποστήριξής σας είναι ο θεραπευτής και ο προπονητής σας, αλλά είναι επίσης οι φίλοι και η οικογένειά σας. Μην ξεχνάτε να διασκεδάζετε. Να διασκεδάζετε, να περνάτε χρόνο με τους ανθρώπους που αγαπάτε και να κάνετε πράγματα που σας κάνουν ευτυχισμένους. Η χαρά μας μονώνει απέναντι στο άγχος και μας κρατάει σε εγρήγορση όταν θέλουμε να εγκαταλείψουμε τη μάχη.
Η ψυχική δύναμη δεν είναι μόνο το να σπρώχνεις μπροστά, όπως η σωματική δύναμη δεν είναι να γυμνάζεσαι συνέχεια. Έχει να κάνει με το να ξέρεις να βρίσκεις την ισορροπία – να δουλεύεις και να παίζεις, να αγαπάς και να χάνεις, να σπρώχνεις και να επαινείς, με την ίδια ευκολία και χάρη.
